Bu yazımızda Gıda Güvenliği Sistemi Uygulamaları Nelerdir? sorusunun cevabını arayacağız. Bir önceki yazımızda Gıda Güvenliği Sistemi Nasıl Kurulur? sorusuna cevap aramıştık.
Bilindiği üzere gıda güvenliğinde başarılı bir sistem hayata geçirmek istiyorsak belirli uygulamalarla bu sistemi desteklemek gerekiyordu. Bu uygulamalardan bir önceki yazımızda bahsetmiştik. Şimdi bu uygulamaları biraz data detaylı inceleyelim.
İyi Tarım Uygulamaları (GAP, EUREPGAP- GLOBALGAP)
İyi tarım uygulamaları GAP yani Good Agriculture Practice’in bir protokolü olan GLOBALGAP yani EUREPGRAP, 1997 senesinde Avrupanın ileri gelen süpermarketlerinin satışa sundukları ürünlerinin, insan sağlığına olan zararlarının neler olup olmadığını araştırmak için bir araya gelip kurdukları ve uygulamaya koydukları bir girişimdir.
Şu anda bütün dünyada geçerli bir standart konumundadır. Avrupada bulunan büyük ölçekli perakendeci ve üreticilerin yaklaşık 70-80’i şu anda GLOBALGAP’a üye ya da kayıtlıdır.
Neden GLOBALGAP?
Kısacası GLOBALGAP’ın amaçlarını şöyle sıralayabiliriz.
- Gıda güvenliği ve çevre ile ilgili risklerin azaltılması, tüketicilerin ve tarım işçilerinin sağlık
risklerinin en aza indirilmesi - Tarımsal uygulamalarda önleyici tedbirlerin alınarak hatalı ürünlerin alıcıya ulaşmasının
önlenmesi - Tarımsal yasal düzenlemelere daha rahat uyum sağlanması
- Tarım işletmelerinde uygulanan kalite çalışmalarının bütünleştirilmesi
- Çevreye karşı sorumluluk alan bir üretim anlayışının oluşturulması
Bu amaçlar doğrultusunda
- Tüketiciler açısından; gıda güvenliği ve halk sağlığı ile ilgili sorunları azaltır. Gıdaların geldiği nokta ile ilgili takip edilebilirliği sağlar.
- Perakendeciler açısından; tüketici sağlığı ve ürün güvenliği ile ilgili taşımış oldukları sorunları azaltır. Tüketicilerin satın alma davranışlarında faydalı olabilecekler değişimler meydana getirir. Yasal düzenlemelerin karmaşıklığını ortadan kaldırır.
- Üreticiler açısından; rekabet gücünü arttırır ve rekabeti daha adil hale getirir. Ürün kalitesinde artış sağlar ve bu sayede uzun dönemde üretim masraflarını düşürür.
GMP (İyi Üretim Uygulamaları)
Gıdaların güvenliği ve besin değerlerinin doğruluğunu garanti altına alan bu uygulama standartı yani GMP, ilk olarak 1967 yılında Amerikan FDA tarafından gıda ürünleri için önerilmiştir.
Açılımı Good Manufacturing Practice olan iyi üretim uygulamaları, gıda ürünlerinde kaliteyi arttırmak için hammadde, üretim, ürün geliştirme, paketleme ve depolama gibi birçok süreç için sürekli şekilde uygulanması gereken bir ön koşul programıdır. Kısacası GMP, üründe bulunan iç ve dış kaynaklardan dolayı kirlenme olasılığını önlemek ya da daha az seviyeye çekmek amacıyla kullanılan, bir dizi iş ve dış şartlara işikin önlemlerdir.
GHP (İyi Hijyen Uygulamaları)
İyi hijyen uygulamaları olarak da bilinen Good Hygene Practice yani GHP, hijyenik gereksinimlerle alakalıdır. Gıda hijyeni, üretim tesislerindeki hijyenik tasarımlar ve bu tasarımların yapılandırılması, alet ve ekipmanların sıhhi tasarım prensiplerine göre yerleştirilmesi, personel hijyeni gibi süreçleri yönetmeye hedefleyen bir uygulamadır.
GLP (İyi Laboratuvar Uygulamaları)
İyi laboratuvar uygulamaları olarak da bilinen GLP’nin açılımı Good Laboratory Practice şeklindedir. Kısacası GLP, kalite güvenilirlik sistemlerinin tamamlayıcı elemanlarından birisidir. Laboratuvar ortamı ve işleyişi hakkında iyileştirme çalışmalarının bir uygulaması olarak da bilinir.
GVP (İyi Veterinerlik Uygulamaları)
Türkçeye iyi veterinerlik uygulamaları olarak geçen ve ingilizce açılımı da Good Veterinary Practice olan GVP, hayvansal gıdanın tüm süreçlerini takip eder. Örneğin hammaddeden başlayarak, tüketici sofrasına kadar geçirilen bütün süreçlerde gıda güvenliğinin kontrol altına alınmasını sağlayan bir standarttır. Sistem içerisinde zootekni, yetiştiricilik, hayvan sağlığı, üretim sürecinde hayvan sağlığı, üretim, işletme ve dağıtımda hijyen gibi konular yer alır.
GDP (İyi Dağıtım Uygulamaları)
Türkçeye iyi dağıtım uygulamaları olarak geçen GDP ingilizce olarak Good Distribution Practice şeklinde bilinmektedir. Kısacası gerek hayvansal gerekse bitkisel hammaddeler ve bu hammaddelerin işlenmesi sonucu elde edilen yarı mamul ve mamul ürünlerin, dağıtım süreçlerindeki güvenliğinin, tüketim aşamasına kadarki süreçte bozulmadan korunmasını hedefler. Örneğin ürünün özelliğine göre dağıtım sürecinde kullanılacak araç, sıcaklık, nem gibi parametreler önceden tanımlanmalı, ilgili prosedür ve talimatlar dokümanlar halinde saklanmalıdır.
Birçok gıda güvenliği sistemi uygulamasında sizi kağıtsız ortama taşıyacak olan Aybit ARI ile talimatlarınızı her noktadan erişilebilecek şekilde saklayabilirsiniz.
SSOP (Standart Sanitasyon Uygulama Prosedürleri)
SSOP (Sanitation Standard Operating Procedures), gıda işletmelerinde sanitasyon koşullarının gerçekleştirilmesi, sağlıklı ve güvenli ürün üretilmesi için hijyen şartlarının tanımlanmasına yönelik yazılı prosedürlerdir.
Bu amaçla, yetkili kişilerce özel “hijyen kontrol” programları ortaya çıkarılmalı ve yapılan hijyen kontrolleri kayıt altına alınmalıdır.
Temizlik elemanları ve dezenfektanların gıda ürünlerine herhangi bir yolla bulaşmasının önlenmesi için;
Tesiste bulunan zemin, uygulanan işlemle ilgili kanallar, duvarlar, gıda maddeleriyle temas eden her türlü alet, makine ve ekipmanları kapsayan tüm “gıda temas yüzey alanları”, gıdayı bulaşmaya karşı korumak için düzenli olarak iyice temizlenmeli ve mikrobiyolojik yönden kontrol altında tutulmalıdır.
Bu gibi işlemleri dijital olarak kayıt altında tutabileceğiniz Aybit ARI hakkında bilgi almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Bu yazıda Gıda Güvenliği Sistemi Uygulamaları hakkında sizlere bilgi sunmaya çalıştık.