Bu yazımızda Gıda Sanitasyonu ve Hijyen Uygulamaları Nelerdir? sorusunun cevaplarını arayacağız. Bir önceki yazımızda da benzer bir konu üzerinden ilerlemiş, Gıda Güvenliği Sistemi Uygulamaları Nelerdir? sorusunun cevabını aramıştık.
Gıda Sanitasyonu ve Hijyen Uygulamaları Nelerdir?
Gıda ürünlerinin üretim sürecinde, faaliyetler sonucunda kaliteli, güvenilir bir ürün elde edilebilmesi için, üretime etki edebilecek mikrobiyal bulaşma kaynaklarının ortadan kaldırılması veya en az düzeye indirilmesi gerekmektedir.
Gıda güvenliği tesis tasarım aşamasından başlayıp tüketime kadar olan tüm süreçlerde karşılanmalıdır. Kalite yönetim sistemleri ile denetlenip, takibi yapılıp sürekliliğinin kontrolü sağlanmalıdır. Bu uygulamalar bina, işletme, personel hijyen kuralları;
Atık, pest ve cam kontrol kuralları ile birlikte ürüne işleme, depolama, dağıtım, iade süreçleriyle alakalı geçerli kanunlar ve standartların uygulanmasını teşvik ettiği kurallar dikkate alınarak gerçekleştirilmelidir.
Bina Hijyeni Kuralları
Hijyen prosedürü tesis dış çevrelerinden başlamalı, geniş bir değerlendirme yapılmalıdır.
Ofisler ve diğer bazı idari noktalar hariç hammadde kabulünden hazırlığa, hazırlıktan üretime başlama alanı, üretim yapılacak alanlar, depolama ve sevkiyat alanları, gıda ürünleri için uygun hijyenik koşulları sağlayacak şekilde tasarlanmış ve kurulmuş olmalıdır.
Bu yüzden tesislerin tasarlanmasından başlayıp, yer seçimi, tesis içi tasarımı, zeminler, duvarlar, tavan, kapı ve pencereler için uygun seçim ve uygulamalar ile ayrıca kullanılacak olan makine, alet ve ekipman seçimi ve yerleşimi, işletme için uygun elektrik tesisatı, aydınlatma ve havalandırma sisteminin belirlenmesi ve kurulması da yine hijyen kurallarına tabi olması gereken adımlardır.
İşletme Hijyeni Kuralları
Daha çok çalışılan bölgedeki hijyen uygulamalarını kapsamaktadır. Bazı örneklerle şöyle açıklayabiliriz;
Tesis temizliği, hammaddeden, son üretilen ürüne kadar olan üretim aşamasında, üretim hattında çalışan personelin, üretimde kullanılacak alet ekipmanların yüzeylerinin temizlik ve dezenfeksiyon işlemlerinin yapılması gibi alanlarda hijyen uygulamalarını içerir.
Üretim Aşamasında Kurallar
Öncelikle bu aşamada geçerli olan kurallar için, her işletme, her tesis, kendisine ait her bir ürün için iş akış şemasını anlaşılır bir şekilde oluşturmalıdır. Bu şemalar genellikle ürünün üretilişi hakkında bilgi sağlamalıdır. Bu şemaları inceleyen kişilerin, ürün ve şema ilişkisinin birbirinin onaylar nitelikte olduğunu anlaması bu süreçte önem arz etmektedir.
Hammaddenin ilgili alanlara kabulünden başlayarak, tüm imalat süreçlerinde belirli kontrol takip süreçleri devreye alınmalıdır. Üretim kontrolünden, son ürün kontrollerine, bu aşamadan depolama ve sevkiyat işlemlerinin en sonuna kadar her bir aşama kayıt altına alınmalıdır.
Atık ve Çöp Kontrolü Kuralları
Çevre kanunlarında gerçekleştirilen değişiklikler düzenli olarak izlenmelidir. Tesis üretim planları bu kanunları takip eder şekilde düzenlenmelidir. Gerçekleştirilen değişiklik ve uygulamalar hakkında tesis personelinin bilgilendirilmesi sağlanmalıdır.
Diğer Kurallar
Tesis giriş ve çıkışları için prosedür oluşturulmalı ve ziyaretçiler için kuralların belirlenmesi gerekmektedir. Ayrıca tesis içerisinde ve çevresinde haşere, sinek, kanatlı hayvanlar, kemirgenler ve diğer hayvanlar için kontrol ve denetim yönergelerinin oluşturulması da burada önemli kurallardan biridir.
Tesis çevresi için peyzaj düzenlemesinin planlanması, Üretim alanı içerisinde kullanılan cam mamuller için denetim ve kontrollerin planlanması ve sağlanması, firma adına çalışma gerçekleştirecek çalışanlar için hijyen eğitiminin planlanması ve uygulanması uyulması gereken bir diğer önemli kurallar serisidir.
Bu yazıda Gıda Sanitasyonu ve Hijyen Uygulamaları Nelerdir? hakkında sizlere bilgi sunmaya çalıştık.